Peter Frampton, he getsie! Nee, niks getsie!!!

Ik ben zo iemand, beetje cultureel elitair zeg maar, die als iets veel verkoopt of anderszins erg populair is geneigd is te denken “het zal wel niets zijn”. Dat geldt echter wat mij betreft nadrukkelijk niet voor het prachtige legendarische live-dubbelalbum van Peter Frampton, Frampton comes alive. Als ik me niet vergis was het destijds de best verkochte dubbel-LP en de best verkochte live-LP aller tijden, en er zullen niet veel mensen van 30+ zijn die het wat zeikerige Show me the way niet zullen kennen. Dat is echter helemaal geen goede kennismaking met dit album.

Eerst wat nostalgie. In de jaren tachtig was ik uitsluitend liefhebber van hardrock en heavy metal. Radio luisteren was dus niet mijn hobby, maar… Als ik me goed herinner op dinsdagavond had je Vara’s vuurwerk, gepresenteerd door niemand anders dan Henk Westbroek. Eén uurtje min of meer heavy muziek per week. Op een avond draaide Henk een nummer dat hij omschreef als “zo deden ze dat vroeger”, een opvallend lang nummer met een hele lange gitaarsolo met gebruik van een Talk Box (voicebox). Ik was behoorlijk onder de indruk van het nummer dat Do you feel like we do bleek te heten en gemaakt was door ene Peter Frampton. Hoe ging dat toen, ver voor internet, spotify, youtube etc? Je pakte je fietsje, ging naar de plaatselijke bibliotheek die in het geval van SIttard een goed gesorteerde platencollectie had, vond en leende voor de som van 1 gulden de desbetreffende LP, en – ssst – kopieerde deze als het je beviel naar het wonder van geluidstechniek, een cassettebandje.

De LP die ik leende heette overigens “The best of Peter Frampton comes alive”, en dat raakt meteen aan een van de eigenaardigheden die je bij dit album tegenkomt. Het was een lange, maar ook weer niet heel lange dubbel-LP, die later net niet op een CD paste. Dus toen het album op CD werd uitgebracht werd doodleuk een deel weggelaten. Ook op LP’s werd die truc blijkbaar toegepast, en zo werd een ongetwijfeld aantrekkelijker geprijsde versie op de markt gebracht. Nog niet zo lang geleden heb ik op CD eindelijk de volledige versie te pakken gekregen, in een mooie luxe uitvoering die bovendien opvallend goed klinkt. Deze versie heeft dan wel weer een behoorlijk andere volgorde van de tracks dan de originele dubbel-LP en juist weer een aantal extra tracks. Ik gebruik verder de volgorde van de LP.

Er valt nogal wat meer te vertellen over dit album. Bijvoorbeeld dat je nogal kunt discussiëren over de status van live-album. Veel later werd bekend dat er in de studio flink wat overdubs zijn aangebracht. Zoals bij wel meer live-albums is het samengesteld uit opnames die gedurende langere tijd werden gemaakt, zeker niet op één avond. Maar ach… Ook de geluidsmix is nou niet meteen de beste ooit. Peter Frampton is zeker niet de beste zanger die je in de popmuziek tegen zult komen, en toen ik nog eens goed luisterde viel me op dat ten eerste de zang eigenlijk net iets te hard in de mix zit (versterkt het ‘pop’karakter waarschijnlijk) en dat Frampton bovendien de hele tijd net iets te dicht op zijn microfoon staat of er te hard in schreeuwt.

Uit alles blijkt dat de platenmaatschappij het gevoel had dat dit wel eens een hit zou kunnen gaan worden, en terecht dus. Peter Frampton was als hele jonge Engelse gitarist bekend geworden met The Herd en vooral Humble Pie. In die laatste band was hij samen met Steve Marriott (ex-Small Faces) de frontman, maar in 1971 verliet hij de band na waarschijnlijk muzikale meningsverschillen en begon aan een solocarrière. Die was niet echt succesvol. Tot ..Comes alive bracht hij vier LP’s uit (Wind of Change, Frampton’s Camel, Frampton, Somethin’s Happening) die zeker niet slecht zijn maar ook niet spetterend. Goed songmateriaal, niet altijd even goede uitvoeringen. Overigens zijn die LP’s bijzonder moeilijk te vinden, ik heb ze uiteindelijk boven water gekregen bij het onvolprezen Plexus/Platenmannetje in Delft.

Genoeg inleidend gezever. De LP begint na een matig verstaanbare introductie met Somethin’s Happening en Doobie wah. Dat eerste is best een aardig nummer maar eigenlijk niet heel geweldig uitgevoerd, hoewel we wel de eerste keer de opvallende gitaarsound van Frampton te horen krijgen. Frampton bespeelde een Gibson Les Paul, nogal behoorlijk customized met onder meer drie elementen (waarover nog een heel verhaal te vertellen is waarin ook een Nederlandse gitaarfreak een belangrijke rol speelde – http://www.guitarworld.com/peter-frampton-reunited-his-lost-1954-gibson-les-paul-after-31-years). Hij gebruikte daarbij een Leslie-speaker, vooral bekend als speaker voor een Hammond orgel. Heel bijzonder gitaargeluid en wat mij betreft bloedmooi. Doobie Wah moet je gauw vergeten, categorie mislukt experiment.

De LP gaat dan verder met Show me the way dat uitgroeide tot een monsterhit, en dat zowat iedereen kent vanwege het gebruik van een Talk Box. Tsja, misschien komt het doordat ik het zo vaak heb gehoord, maar ik vind het vooral een zeikplaat. Voor de volledigheid, de Talk Box was een apparaatje waarmee je het gitaargeluid via een slangetje in je mond liet weerklinken, en door dan bij een microfoon te gaan staan kreeg je een merkwaardig vervormd gitaargeluid en kon je bovendien praten/zingen met een gitaarklank. Zoiets.

We gaan verder met It’s a plain shame, een van de weinige nummers op deze live-LP waarvan ik de originele studioversie beduidend beter vind. Wel wederom goed gitaarwerk. Dan zijn we bij kant 2 van de eerste LP beland (wat klinkt dat mooi ouderwets he) en dan begint ook het betere werk. Frampton neemt zijn akoestische gitaar en speelt het prachtige All I wanna be is by your side. Hier hoor je wel dat hij iets te hard in de microfoon zingt, en je kunt natuurlijk een discussie starten over het gebruik van falsetstem. Maakt niet uit, prachtnummer. Verder met Wind of Change, ook heel mooi. En daarna volgt het even bekende als mooie Baby, I love your way. Terzijde, je ziet hier een vroege vorm van het akoestische intermezzo tijdens optredens dat zo mateloos populair werd na de rage rond MTV unplugged begin jaren negentig. Zo’n rage dat je blij werd als ze dat bij een optreden nou eens achterwege lieten…

Daarna komt de elektrische gitaar weer en het eerste spektakelnummer wat mij betreft. I wanna go to the sun, met echt schitterend gitaarwerk en een mooie swingende drive. Hier hoor je trouwens ook heel goed de Leslie-box. Curieus genoeg gaat de LP op kant 1 van de tweede LP weer verder met een akoestisch instrumentaal niemendalletje, Penny for your thoughts. De nieuwe CD-versie – die veel meer de volgorde aanhoudt die destijds bij optredens werd gehanteerd – doet dit veel logischer, daar volgen alle akoestische nummers elkaar op (aangevuld met het mooie Just the time of  year).

De draad wordt weer opgepakt met (I’ll give you) Money, een vrij stevig nummer met een goeie riff. Vervolg is Shine on dat je identiek zou kunnen omschrijven, hoewel iets meer uptempo. Laatste nummer van de derde kant is Rolling Stones-cover Jumping Jack Flash, dat overigens ook al op de debuut-LP van Frampton staat (in een studioversie uiteraard). Ja, daar kun je eeuwig over discussiëren zoals over elke cover, maar ik vind het geslaagd.

Wat het album echt briljant maakt wordt echter bewaard tot de laatste kant (zeker niet op de CD-versie…). Het eerste nummer dat we daar vinden is Lines on my face, en dat is voor mij zonder meer het hoogtepunt van de plaat. Sterker, dat vind ik gewoon een van de allerbeste nummers die ik ken. Het is een langzaam, tamelijk gevoelig nummer met een mooi, makkelijk meezingbaar refrein. Maar dit nummer wordt vooral gemaakt door het echt weergaloos mooie gitaarwerk. Eerst een tamelijk jazzy, mooi gespeeld intro, en later een echt schitterende gitaarsolo in drie delen. Peter Frampton staat volgens mij niet echt te boek als een gitaarheld, misschien ook omdat zijn muziek (zeker van na …Comes Alive) als iets te poppy te boek staat, maar ik denk dat menig gitarist een puntje kan zuigen aan wat hier te horen is. En dat wordt nog eens dunnetjes onderstreept in het slotnummer, het al genoemde en omschreven Do you feel like we do. Ik snap wel dat er destijds op de LP voor gekozen werd om dit als slotnummer te gebruiken, ook al was dat tijdens echte optredens niet het geval. Het is zo’n typisch lekker lang uitgesponnen nummer met een ellenlange instrumentale passage (lees: wederom een bak gitaargeweld met heel veel en deze keer veel effectiever gebruik van de Talk Box).

En dan zijn we aan het einde. Ook al bevat het album zwakkere passages, op Allmusic geef ik het gewoon lekker vijf sterren. Er valt nog heel wat te vertellen over wat er na dit album met Peter Frampton gebeurde (niet allemaal even best, net als de muziek) maar dit was al te lang.

Luister vooral:

Peter Frampton – Lines On My Face – Remixed Version

Peter Frampton – Do You Feel Like We Do – Live Remixed Version

Peter Frampton – Baby, I Love Your Way – Remixed Version

Groetjes,

Ief