Enne

Ik woon nu bijna twintig jaar in de regio Haaglanden. Ik ben er zeker niet verdrietig om dat ik niet meer in Limburg woon. Toch zijn er natuurlijk altijd wel dingen die je mist. Een mooi voorbeeld daarvan is het “enne”-ritueel.

Het is enigszins verbazingwekkend dat in zo’n klein en dichtbevolkt land als Nederland zulke grote regionale verschillen kunnen ontstaan en in deze tijden van internet en sociale media kunnen blijven bestaan. De wijze waarop mensen elkaar begroeten is interessant studiemateriaal. Natuurlijk, vrijwel iedereen in Nederland gebruikt goedemorgen, goedemiddag, goedenavond (en dialectvarianten daarvan). Ik herinner me echter nog goed dat eind jaren tachtig via de televisie het gebruik van “doei” opeens tot ons doordrong in Limburg. Erger was de met kneiterharde g uitgesproken variant “doeg”, dat konden wij met de beste wil van de wereld niet uit onze strot krijgen. Met zachte g en Limburgse bergop-bergaf-intonatie klonk het te lullig voor woorden. Toen ik in Noord-Brabant ging studeren bleek tot mijn verbazing iedereen “haddoe” te zeggen. Daar hadden we in Limburg een variant van: “hadduch” of “hadduch good”, maar dat was een soort beleefdheidsvariant die je vooral voor je stokoude opa gebruikte, zeker niet als jongeren onder elkaar.

In Limburg hadden – en, als ik goed begrijp, hebben – we echter ook een mooie variant. Het was echter meer dan alleen een groet, het was een heel ritueel. Ik noem het dan ook het “enne”-ritueel. Als je elkaar begroet zegt de eerste persoon: “enne?”. De tweede persoon antwoordt dan: “jaaa, auch enne.” Een poging om het te vertalen zou zijn: “En, hoe gaat het?” “Ja met mij gaat het goed, dank je, en met jou?” De mensen die dit ritueel het beste kunnen uitvoeren zijn stoere jongens. Type halve mat in de nek, litteken in het gezicht, continue boze blik in de ogen. De jongen en de ander lopen elkaar tegemoet. Wanneer ze elkaar bijna bereiken kijkt de stoere jongen de ander indringend aan, steekt zijn hoofd naar voren, knikt kort en snel met zijn hoofd naar achter en zegt: “enne?” Het vervolg kent u.

Doeg!