They tricked me
Het is van mijn (onze) favoriete South Park-afleveringen ooit: “Succubus”. Ik ga niet proberen de plot na te vertellen, maar een belangrijk verhaalelement is dat de ouders van Chef keer op keer vertellen hoe ze gefopt werden door het monster van Loch Ness dat hun probeerde geld af te troggelen (succesvol) waarop de moeder van Chef telkens zegt “he tricked me”.
Welnu, dat deed Orchestral Manoeuvres in the Dark – OMD – ook met mij.
Terug naar de winter van 1981/1982. Hele kleine Ivo, ik denk zelfs nog zonder bril, keek altijd samen met zijn oudere zus naar Toppop en ik denk toen ook al Top of the Pops. Het nummer ‘Joan of Arc’ was een sensatie voor kleine Ivo. Wellicht door de voor die tijd vrij fraaie videoclip, waarin veel scènes zich afspeelden in de sneeuw. Aangezien de winters in mijn leven tot 1985 uiterst zacht waren was sneeuw voor mij een wonderbaarlijk verschijnsel. Maar ook de synthesizers fascineerden mij – onbegrijpelijke apparaten waar de meest wonderlijke geluiden uitkwamen. Ik vond het fantastisch.
Oh ironie. Op meerdere vlakken. Het grotere plaatje: die synthesizers die kleine Ivo zo beïndrukten stonden aan de voet van wat later mijn muziek-nemesis zou worden, mijn grote haatobject: de steeds elektronischer wordende (pop)muziek van mijn vormende jaren.
Maar belangrijker… toen ik dit tientallen aren later terugluisterde, met aanzienlijk meer kennis van muziek en een veel bredere ontwikkeling, realiseerde ik me dat dat inderdaad nog steeds prachtige nummer ‘Joan of Arc’ helemaal niet gedragen wordt door een synthesizer, maar dat die o zo fraaie melodie wordt gespeeld op zo ongeveer het meest analoge instrument denkbaar: een mellotron! Oh ironie. Voor de niet-ingevoerden: een mellotron is een onvoorstelbaar ding uit de jaren zestig, misschien nog wel het meest bekend van the Moody Blues maar door veel artiesten tot halverwege de aren zeventig gebruikt, dat bestaat uit een gigantische kast met – letterijk – allemaal cassettebandjes en een klavier. Door het indrukken van een toets op dat klavier wordt een geluidsopname afgespeeld. Je kunt er hele symfonie-orkesten mee simuleren, zoals later met een eenvoudige toets op een keyboard op minder omslachtige manier kon. Het geeft een onmiskenbaar melancholiek geluid.
En er is nog een ‘oh ironie’-erlebnis bij dit album. De muziek is veel minder elektronisch dan ik dacht. De heren spelen ook wel degelijk echte instrumenten, gitaar en bas bijvoorbeeld, terwijl de meeste percussie weliswaar elektronisch is maar midi-drums en dus niet een drumcomputer. Sommige nummers – de hitsingle ‘Souvenir’ – bijvoorbeeld zijn gebouwd rond een gitaarriff, niks synthesizer. Ja, die zitten er wel volop in, maar niet alleen maar.
Dit is onmiskenbaar een enorm invloedrijk album. Ik heb mij bijvoorbeeld nooit gerealiseerd dat de door mij zeer geliefde Franse new wave/synthpop/alternatieve-rock-band (ze hebben wat stijlwisselingen doorgaan) Indochine zo zwaar leunde op OMD. Op zijn beurt leunt OMD overigens natuurlijk weer heeeeel zwaar op Kraftwerk.
Invloedrijk, ja. Bij vlagen heel goed – ja. Vooral ‘Joan of Arc’ springt eruit. Dat is en blijft een prachtsong, net als overigens het van het tweede (dit is het derde) album ‘Organisation’ afkomstige ‘Enola Gay’. Dat nummer is wat mij betreft misschien wel het allerbeste jarentachtig-synthpop-nummer dat ik ken.
Ook het melancholieke synthnummer ‘Sealand’ – heel erg Kraftwerk, denk ‘Morgenspaziergang’ – vind ik mooi, hoewel de laatste twee minuten weg hadden gemogen. Die trage, lome synthesizerakkoorden, ik kan dat wel waarderen!
Maar hoe invloedrijk ook, daarmee vind ik het nog niet een steengoed album. Er staan wat te veel niet zo opwindende nummers op. Titelsong ‘Architecture and morality’? Laat maar. ‘Joan of Arc’ is deel van een tweeluik met ‘Maid or Orleans’, zelf ook een hitsingle. Veel minder interessant.
Hoe dan ook: leuk om geluisterd te hebben. En ik heb een hoop geleerd.
We schuiven maar een jaar op in de tijd! En voor het eerst een terugkerende artiest.
Ontdek meer van ivo-habets.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.