#’s 1-50 De tussenbalans

Op 17 april 2025 plaatste ik de eerste beschrijving/recensie/luisterervaring in het kader van dit projectje. Iets minder dan drie maanden verder heb ik er 50+1 (een van de Nederlandse extra’s) geplaatst. Dat is best een mooi tempo, waarbij de laatste weken de klad er wel een beetje in is gekomen doordat ik het te druk heb met allerlei dingen (huizenzoektocht, met name).

Eerst de cijfers. Ik heb de albums ingedeeld naar genre – nogal grofmazig. Met name de categorie rock/alternatief is eclectisch, maar als je die gaat uitsplitsen krijg je allemaal mini-genres en vooral discussie over albums die in twee, drie of vier bakjes passen.

Over de rechterkant van de grafiek valt weinig te zeggen – te weinig waarnemingen. Links een beeld dat redelijk te verwachten is: hoge waardering voor rock/alternatief (en nog iets hoger voor de drie hardrock/metal-cd’s), aanzienlijk lager voor pop, elektronisch en hiphop bungelen onderaan. Goh. Niets nieuws onder de zon. De gemiddelde waardering voor de zes hiphop-albums is hoger dan ik van tevoren verwacht zou hebben; Kanye West, Run D.M.C., Dr. Octagon en de Wu-Tang Clan vond ik niet zo heel slecht. Overigens: als je een ruime definitie neemt had ik altijd al drie hiphopalbums in de kast staan, waarvan ik er een – Ruby Vroom van Soul Coughing – heel sterk vind. Bij pop is de spreiding erg groot, van de 1 voor het verschrikkelijke Graceland van Paul Simon tot de 8 voor Bookends van diezelfde Simon met zijn vriend Garfunkel en vooral de 9 voor Dusty Springfield.

Het leukste aan de exercitie vond ik de positieve verrassingen. Soms waren dat albums die ik al lang in de kast had staan en die bij nadere beschouwing echt wel de moeite waard bleken: Dusty in Memphis voorop (als je het oorspronkelijke album luistert en niet de dubbel – mono en stereo – uitgevoerde cd-versie) en zeker ook Electric warrior van T. Rex, een album waarvan ik helemaal was vergeten dat ik het had maar dat echt heel goed bleek. En dan de bands die ik genegeerd heb: Anthrax vanwege hun debiele skateboard-imago en Muse, dat net te laat kwam voor mij. Nice!

Een andere observatie is hoe moeilijk het is om naar sommige van de elektronische (dance-)albums te luisteren. Die zijn gewoon niet gemaakt om thuis in een zetel te luisteren. En mijn grote frustratie: al die albums, vooral van na 1990, die veel en veel te lang zijn wat echt afbreuk doet aan de luisterervaring.

Een laatste observatie: veel van deze albums lijken eerder op commercieel succes dan op artistieke waarde uitgezocht. Dat is eigenlijk niet zo gek. De titel is immers albums die je geluisterd moet hebben voor je sterft, niet de 1001 beste albums of meest invloedrijke albums. Hoe je het ook wendt of keert, veelverkochte albums horen tot het collectieve geheugen en zo gek is het niet om er eens naar te luisteren. En dan krijg je opeens het mystieke ‘California’ van American Music Club, dat zo obscuur is dat het niet op Spotify te vinden is (of beter: verwijderd lijkt te zijn) en alleen in hele matige kwaliteit via YouTube te beluisteren bleek. Wel een alleszins oké album.

Bon, ik ga nu een onterecht overgeslagen album doen: het onvergetelijke ‘Escape’ van Journey. Commercieel uiterst succesvol maar toch genegeerd.