#96 Joni Mitchell – The hissing of summer lawns (1975) 7/10

We hebben een moeizame relatie

Om de muziek van Joni Mitchell écht te kunnen waarderen en op waarde te kunnen schatten moet je over twee eigenschappen of kwaliteiten beschikken die ik niet heb.

Ten eerste is ze een hele typische singer-songwriter – weer eentje in de serie Canadese singer-songwriters waarvan er nog meer volgen – ergens aan de linkerkant van het spectrum, in zowel politiek als artistiek oogpunt. Teksten zijn een onlosmakelijk deel van haar kunst en sorry, maar daar ga ik me niet mee bezighouden. Daar komt bij dat haar manier van zingen en eerlijk gezegd ook haar stem niet bij iedereen bovenaan de populariteitslijst zal staan, bij mij zeker niet. Ze heeft een hoog stemmetje en dan zucht ze ook nog bijna in de microfoon. Mwja.

Ten tweede staat ze enorm hoog aangeschreven bij collega-muzikanten inclusief veel jazzmuzikanten om haar afwijkende akkoordenschema’s en vooral het gebruik van afwijkende, innovatieve stemmingen van haar gitaar. Akkoorden blijven uiteraard hetzelfde als je een alternatieve stemming gebruikt (akkoorden zijn immers in feite een natuurkundig fenomeen), maar je kunt hetzelfde akkoord spelen met bijvoorbeeld andere snaren die open gespeeld worden of dubbelingen van tonen uit het akkoord, waardoor het geheel anders klinkt. Ik heb wat basale muzikale kennis en kan eenvoudige deuntjes spelen op gitaar, basgitaar en piano, maar dit is boven mijn pet.

Over haar bewondering door andere muzikanten: dat zie je terug aan de lijst muzikanten op dit album. Een reeks bekende jazzmuzikanten, studiomuzikanten van Steely Dan, en de collega-singer-songwriters, Crosby, Nash en… nee, niet Stills maar die andere countryrockster James Taylor. En dat hóór je ook, want het muzikale gehalte van dit album is torenhoog. Er wordt echt heel mooi gespeeld en de meeste arrangementen – waarover zometeen meer – zijn prachtig, met ‘Shades of Scarlett conquering’, waarin een vibrafoon een belangrijke rol speelt voorop. Deze muziek schurkt sowieso tegen jazz aan. Bovendien klinkt het album geweldig. Als je dit, wat toch niet de productie met het allerhoogste budget zal zijn, hoort en je luistert dan naar platen van tien-vijftien jaar later die volledig mismaakt worden door afschuwelijk geluid dan denk je toch “hoe kan dat?????”

Nog even doorgaan met de positieve kanten: er staan prachtige nummers op dit album. De hoogtepunten zijn het al genoemde ‘Shades of Scarlett conquering” en openingstrack ‘…In France they kiss on Main Street’.

Nu is het tijd voor de minpunten, behalve de al genoemde moeizame relatie met vooral het zingen van Mitchell. Het is allemaal een beetje braaf, te ingehouden, te muzikaal. Ga eens los! zou je willen zeggen. En door dat zingen wordt het helemaal een beetje bwwwwww allemaal, als u snapt wat ik bedoel. Het grootste minpunt van dit album is echter de totale misser die erop staat. ‘The jungle line’. Oh boy. Het album begint zoals gezegd goed met een sterke openingstrack en dan volgt dit gedrocht waardoor je er helemaal uit wordt getrokken en het daarna weer heel lang duurt eer je je realiseert dat je naar mooie muziek aan het luisteren bent. Ik ga het dus niet over de diepere betekenis van dat nummer hebben, ik luister er gewoon naar en word er stapelgek van. Het heeft eigenlijk niet eens een melodie. Het zijn Burundese ‘warrior drums’ met daaroverheen als instrumentatie voornamelijk wat brommende Moog-klanken. Ik vind het verschrikkelijk.

Terzijde: het is wel heel toepasselijk dat ik dit nu luister en tik, want op de achtergrond staat het WK wielrennen 2025 in Rwanda op. Het buurland van Burundi en samen vroeger onderdeel van (Belgisch) Congo.

Maar dat maakt het niet mooier.

Zonder die misser had dit album wel een acht verdiend. In elk geval weer eens een album dat het gemiddelde iéts omhoog haalt. De volgende albums zal dat wel niet het geval zijn…