#1008 (128) Tom Petty and the Heartbreakers (1976) 6/10

Sterke songs maken nog geen sterk album

[Podcast-voorbereiding-aflevering (1001 Album Complaints episode 237) te verschijnen 1 december 2025]

1976 was een merkwaardig moment in de modernemuziekgeschiedenis. De bands uit de British Invasion waren, als ze überhaupt nog bestonden, in een comateuze fase beland. De grote hardrock-/bluesrockbands van rond 1970 – Led Zeppelin, Deep Purple, Black Sabbath – vielen uiteen, waren over hun hoogtepunt of gingen schuil achter een wolk wit stof. De punk en alles wat daar achteraan kwam – new wave, NWOHBHM, post-punk – liet nog een jaar op zich wachten. Er kwamen wel memorabele albums uit dat jaar. Boston verpletterde de wereld met hun debuut dat het all-time summum van melodieuze rock is, een voormalig tienersterretje (Peter Frampton) verkocht tot zijn eigen verbazing alleen dat jaar en alleen in de VS al 8 miljoen stuks van een dubbel-live-elpee en het vooral in de VS geliefde Kiss bracht hun beste album (Destroyer) uit.

Datzelfde jaar kwam dus ook het debuut van Tom Petty (and the Heartbreakers) uit. Er is geen twijfel mogelijk dat Tom Petty een getalenteerde songwriter is. Hij is echter ook een bijzonder productieve songwriter en die balans slaat op dit charmante maar weinig overtuigende album verkeerd uit. Er zijn vier hele sterke songs en het lijkt haast alsof die consequent afgewisseld worden op de tracklist met snel te vergeten songs en een duidelijke drol. De openingstrack van het album zet eigenlijk perfect de toon. ‘Rockin’ around (with you)’ lijkt heel aardig te beginnen maar het gaat nergens heen en dan is het opeens afgelopen.

Dan gaat het album echter verder met een van die sterke songs: ‘Breakdown’. Maar zoals dat hoort: het volgende nummer, ‘Hometown blues’, oioioi. Het is al geen erg sterk nummer, maar dat keyboard dat een soort flinterdun blazersgeluid maakt, welke absurde productiekeuze is dat?

En jawel: ‘The wild one, forever’ is een hele sterke, tikje overdramatische song. Met nogal veel pathos gezongen, maar het gaat goed. Mooie dynamiek in de afwisseling tussen de pathos-coupletten en het meer upbeat refrein. Hier hoor je echt de kwaliteiten van Petty. Dat geldt niet voor ‘Anything that’s rock ‘n’ roll’. Het ligt toch niet aan mij dat ik de hele tijd denk ‘Nutbush city limits’? Zowel het gitaargeluid als de riff lijken recht afkomstig van Ike (en Tina) Turners bekendste nummer. Even gecheckt: dat is uit 1973. Zwakke song.

‘Strangered in the night’ kunnen we overslaan. Dat ben je al vergeten terwijl je het luistert. Dat geldt zeker niet voor ‘Fooled again (I don’t like it)’. Terzijde, ik vind dat gedoe met titels die deels tussen haakjes staan altijd een beetje debiel, pardon, idioot, hysterisch misschien wel. Geef het gewoon een titel, man/vrouw! Hoe dan ook: dat vind ik in tegenstelling tot het Spotify-publiek dat er nauwelijks naar luistert misschien wel de sterkste song. Oké, het zingen is over the top, maar er zit dynamiek en drama in. Goeie combinatie van gitaar met een randje, synthesizer en orgel en ook nog een simpele maar doeltreffende gitaarsolo.

Maar dan… ‘Mystery man’. Wat is dat? De aantekening die ik bij de eerste luisterbeurt al maakte en wat mij telkens opnieuw opviel: Petty klinkt als Van Morrison. Maar dan echt. Hij zing precies als Van the (horrible) Man. Dat is misschien niet eens het ergste. Het nummer is een nietszeggende Americana-avant-la-lettre-song die als een tang op de varken van dit album slaat, dat voor de rest toch vooral een soort poprock bevat. Kom op zeg.

‘Luna’ is weer snel vergeten en dan eindigt het album nog met de begrijpelijke Spotifytopper: ‘American girl’. Het nummer is verantwoordelijk voor 71% van de streams. Een groot deel van de rest is voor ‘Breakdown’. ‘American Girl’ in zijn eentje is zeventien keer vaker gestreamd dan alle andere songs buiten ‘Breakdown’. Begrijpelijk. Het is een heerlijk uptempo poprockliedje. Maar het is ook illustratief voor het album, want er zit een instrumentale break in waarvan je denkt: jaaaaa????? Het klinkt alsof ze even jazzy willen gaan doen, maar er gebeurt niets. Daarom vind ik de twee genoemde langzamere songs beter.

Potentie genoeg hier, maar geen sterk geheel. Ik ben heel benieuwd wat de vrienden van de podcast gaan vinden, dit zou er weleens kunnen zijn waarvan zij – met hun sterkere ‘pop-savvyness’ – helemaal hoteldebotel worden.

Het is best merkwaardig dat dit de enige vernoeming van Petty in de lijst is. Hij heeft denk ik wel sterkere albums gemaakt.